PM 2.5 คืออะไร?

       PM 2.5 หมายถึงขนาดของฝุ่นละอองในชั้นบรรยากาศ ที่มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 2.5 ไมครอน หรือเทียบเท่า 0.001 มิลลิเมตร ถือเป็นสิ่งที่เล็กที่สุดในสายตามนุษย์ เพราะมีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3% ของเส้นผมมนุษย์ ดังนั้นเพื่อให้เราได้เห็นสิ่งที่เล็กอย่างฝุ่นนี้ได้จำเป็นต้องใช้กล้องจุลทรรศน์เท่านั้น แต่ประเทศไทยสถานการ์ณฝุ่นในปัจจุบันไม่ต้องส่องก็รู้ว่าฝุ่นละอองกระจายตัวอยู่มากในชั้นบรรยากาศ โดยเฉพาะช่วงนี้ที่ค่าฝุ่นละอองมากกว่า 100 ทุกพื้นที่ในเขตกรุงเทพมหานคร

       โดยฝุ่น PM 2.5 เหล่านี้มาจากแหล่งต่าง ๆ อย่างเช่นโรงไฟฟ้า, ยานยนต์, เครื่องบิน, การเผาไหม้จากที่อยู่อาศัย, ไฟป่า, การเผาไหม้ทางการเกษตร หรือพายุฝุ่น เป็นต้น ซึ่งมลพิษเหล่านี้ถูกปล่อยสู่อากาศโดยตรง

ทำไม PM 2.5 ถึงอันตราย?

       เนื่องจาก PM 2.5 มีขนาดเล็กและเบา จึงมีแนวโน้มที่จะอยู่ในอากาศนานกว่าฝุ่นที่มีอนุภาคหนัก ด้วยความละเอียดและอนุภาคเบาบางจึงมีโอกาสที่มนุษย์และสัตว์จะสูดดมเข้าไปในร่างกายได้มากกว่าฝุ่นอื่น ๆ เพราะอนุภาคที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอนสามารถผ่านเข้าทางจมูกและลำคอได้ ทำให้เจาะลึกเข้าไปในปอดและบางทีอาจเข้าสู่ระบบไหลเวียนโลหิต

       การศึกษาหลาย ๆ แหล่งที่มาพบว่าการสัมผัสกับฝุ่นที่มีอนุภาคขนาดเล็กอาจส่งผลต่อสุขภาพและการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร อีกทั้งฝุ่นอนุภาคเล็กเหล่านี้อาจส่งผลทำให้เป็นโรคเรื้อรัง เช่นโรคหอบหืด, โรคหัวใจ, หลอดลมอักเสบและปัญหาระบบทางเดินหายใจอื่น ๆ ฉะนั้นไม่มีใครดูแลตัวเราได้ดีเท่าตัวเราเอง มาดูแลสุขภาพช่วงฝุ่น PM 2.5 ครองเมืองไปพร้อมกันนะ

รู้ได้อย่างไรว่าฝุ่น PM 2.5 นั้นมีค่าสูงกว่าปกติ

       ส่วนใหญ่ PM 2.5 จะเพิ่มมากขึ้นในช่วงที่อากาศนิ่งลมน้อย เมื่อฝุ่นเหล่านี้สะสมมาก ๆ แล้วไม่ได้ถูกพัดพาไปจะทำให้ระดับ PM 2.5 ในอากาศเพิ่มสูงขึ้น ทำให้อากาศมืดมัวและทัศนวิสัยลดลง คล้าย ๆ กับมีหมอกแต่ไม่ใช่หมอก โดยเราสามารถตรวจสอบดัชนีคุณภาพอากาศ (AQI) ได้ตามเว็บไซต์และแอปพลิเคชั่นต่าง ๆ อาทิเช่นเว็บไซต์กองจัดการคุณภาพอากาศและเสียง กรมควบคุมมลพิษ (http://air4thai.pcd.go.th) หรือแอปพลิเคชั่น AirVisual เป็นต้น

วิธีแรก : กรณีอยู่ในบ้าน หรืออาคารต่าง ๆ

       แม้ตัวจะอยู่ภายในบ้าน หรืออาคารก็ตาม แต่อย่าลืมว่าฝุ่นนี้มีอนุภาคเล็กกว่าเส้นผม ดังนั้นมันสามารถผ่านช่องส่วนใดก็ได้ที่มันสามารถเข้าไปได้ สิ่งที่ควรทำคือปิดหน้าต่างหรืออาคารและช่องที่ทำให้อากาศภายนอกเข้าได้ หากจะหาตัวช่วยภายในบ้านแนะนำเครื่องกรองอากาศ หรือเครื่องฟอกอากาศ ควรมีพกติดบ้านไว้สักเครื่องเพราะอาจจะต้องเจอฝุ่นเหล่านี้ไปอีกนาน

วิธีสอง : กรณีต้องออกไปภายนอก หรือกลางแจ้ง

       จริง ๆ เราไม่ควรออกไปข้างนอกนาน ๆ ถ้า PM 2.5 ยังสูงขนาดนี้ แต่ถ้าหากมีความจำเป็นจริง ๆ ให้สวมหน้ากาก N95 หรือใครหาซื้อไม่ได้ให้หาหน้ากากอนามัยแบบธรรมดาซ้อนกัน 2 ชั้น นอกจากนี้ควรพักผ่อนให้เพียงพอรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ

       นอกจากป้องกันไม่ให้ฝุ่นเข้าร่างกายแลว เราต้องช่วยกันไม่สร้างมลพิษทางอากาศด้วย ทั้งการเผา จุดเทียนธูป หรือปล่อยควันและก๊าซ เพื่อป้องกันการก่อให้เกิดฝุ่นที่มีอนุภาคขนาดเล็กและก๊าซที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ใส่ใจสุขภาพของตัวเองแล้วอย่าลืมใส่ใจสุขภาพผู้อื่นกันด้วยนะคะ